ورزش باستانی زورخانه ای، برای ورزشکاران باستانی تنها وسیله ای برای دست یافتن به اندامی مناسب و سلامتی نیست، بلکه وسیله ای برای ارتباط معنوی با خداست.
به محلی که در آن ورزش باستانی اجرا می شود ، زور خانه می گویند . وسط زورخانه پایین تر از سطح زمین است و به آن گود می گویند .و پیرامون گود ، غرفه هایی برای نشستن تماشاچیان ، تعویض لباس و گذاشتن لوازم ورزشی تعبیه شده است . در یکی از غرفه ها که ورودی زورخانه محسوب می شود ، کویی به نام سردم برای نشستن مرشد وجود دارد .
به یاد آفریدگار :
گود زورخانه ، که ورزش در آن اجرا می شود ، به تناب ساختمان ، مربع یا شش ضلعی ساخته می شود . ورودی زورخانه ، حدود یک متر ونیم ارتفاع دارد . دلیل کوتاهی ان این است که ورزش کاران به حالت تعظیم ارد شوند و تلیم رضا در برابر خداوند را از یاد نبرند . هنگام ورزش ، ابتدا بزرگ ترها یا پیش کسوت ها (یش کسوت در زورخانه به کسی می گویند که سالمندتر و آزموده تر از ورزشکاران دیگر باشد ).
و سپس ورزشکاران دیگر به ترتیب سابقه ی ورزشی خود ، وارد می شوند . ورزش باستانی در گود زورخانه به صورت گروهی انجام می شود .
هماهنگی ورزش و موسیقی
در ورزش باستانی ، آمیزه ی جالبی از ورزش ، موسیقی و شعر وجود دارد . مرشد ها ، که از بین ورزشکاران قدیمی انتخاب می شوند و اغلب از موسیقی و شعر آگاهی دارند . ضرب زورخانه تنبک بزرگی است که در کارگاه کوزه گری ، از گل پخته ساخته می شود .پوست آن هم اغلب از پوست آهو ست .
ورزشکاری که از نظر سابقه و نوع کار بر دیگران برتری دارد ، میان دار است ، میاندار ورزشکاری است که در گود روبروی مرشد و میان ورزشکاران دیگر می ایستد و گرداندن ورزش و پیش و پس انداختن کارهای ورزشی را به عهده می گیرد. ورزشکاران هنگام ورزش به او نگاه و از حرکات ورزشی او پیروی می کنند. میاندار باید مانند پیش کسوت آزموده و آگاه از همه گونه ورزش و ریزه کاریهای یکایک آنها باشد. معمولاً پیش کسوت هر زورخانه میاندار آنجا می شود . و اجرای حرکات ورزشی را رهبری میکند .
ورزشکاران ، حرکت های خو را حرکت های میاندار تنظیم میکنند و تازه کارها نیز حرکت های خود را با حرکت های او انجام می دهند . میان دار هم حرکت ها ی خود را با صدای ضرب مرشد هماهنگ می کند .
میل :
میل زور خانه مانند گرزی است که در جنگ های قدیم به کار می رفت . این میل ها طی زمان ، از شکل گرز به صورت استوانه در آمده اند و جنس آنها از آهن به چوب تغییر کرده است .
تخته شنا :
تخته شنا چوبی به طول 75 ، عرض 8 و قطری 2 سانتی متر است که به زیر آن ، دو تخته ی 6 سانتی متری وصل شده است . این دو قطعه ، انگشتان و کف دست ورزشکاران ، با زمین فاصله داشته باشد .
سنگ :
دوقطعه تخته سنگ بزرگ به شکل کفش های قدیم که قسمت بالای آن مربع و قسمت پایین آن منحنی است . سوراخ و دستگیرهای در میان هر سنگ وجود دارد .
کباده :
در فرهنگ فارسی ، کباده به معنی کمان نرم و سست است . اکنون کباده ها را از آهن خالص می سازند و تنه ی آن ها حالت فنری ندارد . زنجیری از جنس آهن نیز به جای زه کمان ، به تنه ی کباده وصل است .
