تاریخچه ریاضیات - قسمت سوم

در قسمت دوم تاریخ ریاضیات به اروپای قرون وسطی رسیدیم. در این دوران افراد برجسته ی حضور داشتند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

لئوناردیوناکسی (1220_1170) ریاضی‌دان ایتالیائی است. او سالها در مشرق زمین زندگانی می نمود و آثار برخی دانشمندان اسلامی را به کشورش منتقل نمود. او کسی است که برای اولین بار علم جبر را در هندسه مورد استفاده قرار داد.
نیکلاارسم فرانسوی که می توان او را پیش قدم علم هندسه تحلیل دانست . او اولین نفری ست که مجذور و مکعب و توان های چها و پنج اعداد را محاسبه نموده است . همچنین وی توانست اعداد را به توان کسر برساند
اختراع چاپ در سال 1440 بوسیله گوتنبرگ سبب آن شد که تعداد کتاب در جهان با سرعتی باور نکردنی رو به افزایش گذارد و زمینه برای مطالعه منابع علمی گذشته که کم و بیش فراموش شده بود مهیا گردد.
اختراع چاپ
در قرون پانزدهم و شانزدهم دانشمندان ایتالیائی و شاگردان آلمانی آنها در حساب عددی جبر و مکانیک ترقیات شایان نمودند.
رژیمن تانسوس آلمانی که از جمله بزرگترین منجمان این دوره است کتاب قدیمی‌ترین کتاب جالبی درباره مثلثات نوشته است. این کتاب قدیمی‌ترین کتاب کامل مثلثات است که در مغرب زمین انتشار یافت. همچنین ژان‌ورتر از اهالی نورنبرگ آلمان که به هندسه قدما به خوبی مسلط بود راه‌حل عالمانه و بدیعی از یکی از مسائل ارشمیدس که موضوع آن تقسیم کره به کمک صفحه به نسبت معلومی بود بدست داد. وی در تمام قسمتهای ریاضی بخصوص مثلثات تألیفات بسیار دارد.
جان نپر در انگلستان در آغاز قرن شانزدهم توانست لگاریتم را کشف نماید و دروازه های علم را به جلو برد
ریاضی‌دانان فرانسوی در اوایل قرن شانزدهم که مشهورترین آنها یکی اورنس فین است که در هندسه بویژه در مورد تربیع دایره اکتشافات جدیدی دارد. نفر بعدی پی‌یرلارامه ملقب به راموس است که بیشتر از لحاظ آثار فلسفی خود شهرت یافت. با وجود این به ریاضیات نیز علاقه فراوان نشان داد تا جائی که کتابی در ستایش ریاضیات و کتاب دیگری در مقدمات حساب و هندسه تألیف کرده است. بالاخره کاندال را باید نام ببریم که در مطالعات مخصوص به چند وجهی‌ها تخصص یافت.
در اواخر قرن شانزدهم در فرانسه شخصی بنام فرانسواویت (1603_1540م) به پیشرفت علوم ریاضی خدمات ارزنده‌ای نموده است. او یکی از واضعین بزرگ علم جبر و مقابله جدید و در عین حال هندسه ‌دان قابلی بود. مثلثات جدید فقط متکی ‌بر زحمات اوست. او اولین کسی است که مثلث کروی را با معلوم بودن سه ضلع آن حل کرد و در عین حال نخستین ریاضی‌دانی است که برای حل مسأله ترسیم دایره مماس بر سه دایره دیگر راه‌ حل هندسی بدست داد و ریشه‌های معادله درجه چهارم را ساخت.
کشور هلند نیز در اواخر این قرن مهد آزادی و یکی از مراکز مهم علمی جهان شده بود. آدرین‌رومن و سپس آدرین متیوس مقدار تقریبی عدد پی را محاسبه کردند و یکی دیگر از هموطنان آنان بنام وان سولن تا 30 رقم اعشار آن را بدست آورد.
کوپرنیک(1543_1473) منجم بزرگ لهستانی در اواسط قرن شانزدهم در کتاب مشهور خود بنام «درباره دوران اجسام آسمانی» که همزمان با مرگش انتشار یافت تصویری از منظومه شمسی ارائه نمود که امروز هر دانش آموزی با آن آشناست:

  1. مرکز منظومه شمسی، خورشید است نه زمین. 
  2. در حالی که ماه بگرد زمین می‌چرخد، سیارات دیگر، همراه با خود زمین بگرد خورشید می‌چرخند. 
  3. زمین در هر 24 ساعت یکبار حول محور خود می‌چرخد نه کره ستاره‌های ثابت.

 

منظومه شمسی
پس از مرگ کوپرنیک در قلب اروپا، در کشور دانمارک مردی بنام تیکو براهه متولد شد که کارهای او پایه و اساس انقلاب قریب الوقوع نجوم گردید. وی نشان داد که حرکت سیارات کاملاً با نمایش و تصویر دایره‌های هم‌ مرکز وفق نمی‌دهد. از آنجا که او بیشتر به رصدهای مستقیم و اندازه‌گیری سرگرم بود، هیچ کوشش برای تجزیه و تحلیل نتایج خود انجام نداد و این کار به یوهان کپلر که در سال آخر زندگی تیکو براهه دستیار وی بود محول گشت.
پس از سال‌ها کار، وی به نخستین کشف مهم خود رسید و چنین یافت که سیارات در حرکت خود به گرد خورشید یک مدار کاملاً دایره شکل نمی‌پیمایند بلکه همه آنها بر روی بیضی‌هایی حرکت می‌کنند که خورشید در یکی از دو کانون آنها قرار دارد. 
همچنین وی در نخستین‌ بار اصل ماند (اصل جبر) را در مکانیک حدس زد که بعدها بوسیله گالیله صورت تحقیق یافت.
گالیله
قرن هفدهم در تاریخ ریاضیات قرنی عجیب و معجزه‌آسا است. از فعالترین دانشمندان این قرن کشیشی پاریسی بود بنام مارن مرسن که می‌توان وی را گرانبهاترین قاصد علمی جهان دانست. این شخص اطلاعات لازم را به دانشمندان می‌داد و به ملاقات ایشان می‌رفت و هر هفته آنان را در کلبه خود جمع می‌کرد و وسیله تبادل افکارشان را فراهم می‌ساخت. و حتی برای اینکه بتواند آثار علمای مزبور را منتشر کند، شخصاً چاپخانه‌ای تهیه کرد و رابط مابین گالیله، دکارت، فرما و دیگران شد. به همت همین اجتماعات بود که کولیر توانست آکادمی علوم پاریس را در سال 1666 تأسیس کند.

کلید واژه ها

ریاضی

جبر

هندسه

گالیله

تاریخچه ریاضیات

بهتر است بدانیم

نویسنده:

مهدیه فرح آبادی

پست قبلی

حکایت قرآنی ، جان حبیب خدا

پست بعدی

اعتیاد ، نوجوانان و مدارس

در همین رابطه بخوانید :

درباره این مطلب دیدگاهی بنویسید...

نام :
وب سایت :
دیدگاه :
پست الکترونیک :
نشانی پست الکترونیک شما نمایش داده نخواهد شد.