این افراد خطرناک ترین افراد اجتماع هستند و همواره حالت انتقام جویی عجیبی نسبت به افراد جامعه و حتی والدین خود دارند. اختلالات رفتاری از اوایل کودکی به صورت های مختلف تظاهر می کند. این افراد به آنچه بد و زشت یا ممنوع است تمایلی افراطی و بیمارگونه دارند و به علت داشتن علاقه جنون آمیز از اذیت، آتش سوزی، آزار و آسیب حیوانات و کودکان کم سال لذت می برند.
انواع اختلالات رفتاری کودکان و نوجوانان:
- بی ثباتی و نا آرامی در کودکان یا اختلال کمبود توجه
- عصبانیت و پرخاشگری
- دروغ گویی
- فرار
- دزدی
۱ـ خصوصیات رفتاری در اختلال بی ثباتی و نا آرامی
- بی دقتی
- تحرک بیش از حد
- محدودیت میدان توجه
- اجبار درونی
- خرابکاری و نافرمانی
ناپایداری در این کودکان از ماه های اول زندگی به صورت حساسیت به نور، صدا، حرارت، گریه زیاد و خواب کم، فرار از آغوش مادر، جیغ زدن و لگد زدن ظاهر می گردد. این کودکان پرتحرک و در اعمال بی انضباط اند و کمتر کاری را به پایان می رسانند.
علت های بی قراری عبارتند از:
- بیماری های طولانی و صعب العلاج
- زایمان غیر طبیعی و دشوار
- نداشتن وضع روانی متعادل مادر در طول دوران بارداری
- محیط خانوادگی
- عدم توجه به شخصیت کودک و بی توجهی به خواسته های او
روش درمان:
روش درمانی این کودکان استفاده از دارو درمانی و روان درمانی است. با توجه به علائم بیماری و اثر آمفتامین ها و ریتالین در بهبود بیمار مؤثر می باشند. اختلالات دقت و یادگیری اکثراً باقی می ماند و به عبارت دیگر داروها در ناتوانی یادگیری اثر چندانی ندارد.
۲ـ عصبانیت و پرخاشگری
خصوصیات رفتاری این گروه از اختلالات عبارت است از پرخاشگری شدید یا غیظ و خشم که ممکن است به علت احساس بخش عمیق کودک بر اثر بی عدالتی یا تبعیض اولیا باشد ولی غالباً علت آن کشمکش های درونی کودک در مقابل عوامل آزار دهند یا احساس عجز و ناتوانی است.
غیظ و خشم در کودک مانند فریاد کشیدن، گریه کردن، دشنام دادن، شکستن اشیاء و حتی کتک زدن والدین تظاهر می کند.
روش درمان:
بهترین طریقه مبارزه با علت ناکامی، برخورد منطقی و اطمینان بخشیدن به کودک است. در این بیماری اغلب،کودک و والدین وی توأم درمان شوند.
۳ـ خصوصیات رفتاری در دروغ گویی
دروغ گویی یعنی این که شخص به قصد گول زدن دیگران خلاف واقعه ای را بیان کند. در چهار تا پنج سالگی دروغ گویی جنبه تخیلی دارد و کودک تصورات خلاقه ولی خام و غیر دقیق کودکانه و خیالی خود می پردازد. دروغ گویی ممکن است به علت تقلید از والدین یا دیگران صورت گیرد. دروغ گویی دفاعی به منظور رهایی از مجازات زمانی که از کودک بیشتر از توانایی جسمی و روحی اش انتظار می رود ابراز می شود. دلایل دیگر دروغ گویی
- بیان مطالب و قصه های ساختگی
- جلب محبت یا تحسین دیگران
- به خاطر نسبت دادن محاسن یا قدرت و شایستگی قابل تمجید به خود یا والدین.
روش درمان:
برای درمان دروغ گویی باید هر چه زودتر به رفع علت آن اقدام نمود. برای این کار یک دوره روان درمانی طولانی به منظور نوسازی شخصیت و رشد جنبه های عاطفی، اخلاقی و وجدانی ضروری است. والدین نباید درحضور کودک دروغ بگویند و در صورت اجبار باید سعی کنند کودک را به حقیقت امر آگاه سازند.
4- خصوصیات رفتاری فرار در کودکان و نوجوانان
فرار در کودکان و نوجوانان به ۲ طبقه تقسیم می شود.
- فرار از منزل
- فرار از مدرسه
فرار از منزل:
فرار اغلب به علت:
- ترس
- خشم یا انتقام جویی در مقابل عوامل مخرب
- تحقیر والدین
فرار از مدرسه:
علل فرار از مدرسه عبارتند از:
- کودک مدرسه اش را دوست ندارد و درس ها را کاملاً نمی فهمد.
- ترس از تنبیه یا ترس از استهزاء یا سرزنش در حضور دیگران.
- بی توجهی والدین نسبت به کودک یا نوجوان به طوری که مجبور می شود با لباس های کهنه یا کفش های پاره به مدرسه بروند.
فرار از مدرسه خواه یا ناخواه با دروغ گویی همراه خواهد بود.
روش درمان :
ایجاد محیط امن خانوادگی، کاهش فشارهای روحی مؤثر می باشد و باید کاری کرد که فعالیت های مدرسه بیشتر از سرگرمی های خارج، توجه کودک را به خود جلب کند.
5 ـ خصوصیات رفتاری دزدی در کودکان و نوجوانان:
علل دزدی شامل:
- شناساندن خود و ابراز شخصیت
- جلب محبت دوستان
- جنبه انتقام جویی و آزار می باشد. روان کاوان عقیده دارند که کودک به منظور به دست آوردن ایمنی و قدرت بیشتر به دزدی متوسل می شود. پدران و مادران که از اوضاع اقتصادی خود شکایت می کنند ناخودآگاه کودکان خود را به این امر تشویق می کنند.
روش درمان :
روان درمانی به مدت طولانی برای بازسازی و نوسازی شخصیت و شناخت انگیزه های درونی و رفع احتیاجات مادی، معنوی و عاطفی اساس درمان را تشکیل می دهد. شرکت دادن دانش آموزان و یا مسئولیت دادن مثل شرکت در دسته های نمایش، موزیک و فعالیت های ورزشی اکثراً باعث از بین رفتن دزدی شده است.